Rau đồ, lòng cá Lăng- món ngon giản dị của người Mường

Món ăn hàng ngày của người Mường là rau đồ. Món ấy mà chấm lòng cá Lăng nấu mẻ thì đích thị là ẩm thực Mường đặc sắc.

>>> Chả cá Anh Vũ

 Những đặc điểm tập quán sống mà món rau đồ lòng cá được người Mường chuộng. Người Mường thích những vị chua chát, vị đắng của rau đốm, lá kịa, lá đu đủ… Theo người Mường,  rau đồ sẽ giữ được hương vị cũng như chất lượng của các loại rau.

Rau đồ có thể xem như một món ăn rất truyền thống của người Mường, vì người Mường rất thích sử dụng phương thức đồ để chế biến rau. Khi đồ thì rau chín kỹ và đặc biệt là không làm nhạt rau. Những loại rau người ta mang đồ thì có nhiều loại. Rau mà bà con đi hái trên rừng về, nhiều loại có vị đắng, vị chát như là cà dại, rau đu đủ đắng này, lá mẹ này, tiếng địa phương gọi là đắc mịe, hoa chuối... Người ta thái ra hoặc để nguyên, trộn vào rồi đồ. Tùy theo loại rau mà người ta đồ nhanh hay đồ lâu, khi lấy xuống những loại rau này vẫn giữ được sắc màu, rất xanh, rất là đậm đà - TS Thành cho biết.

Khi mùa xuân đến, cây cối đâm chồi, nảy lộc, đó cũng là thời điểm lấy rau rừng thích hợp nhất. Nhiều loại rau mới ra chồi, còn non, nếu hái về đồ thì có thể ăn no.

>>> Chả Cá Lã Vọng

Vị ngon của rau đồ sẽ giảm đi nhiều nếu thiếu đi vị chua - ngọt - béo của lòng cá nấu mẻ. Đây là hai món không thể tách rời. Nhưng chọn lòng cá cũng phải có quy chuẩn:

Lòng cá phải là long cá Lăng, loại cá có giá trị dinh dưỡng cao , con to lên đến chục kg thì bộ long mới nhiều . Người Mường sinh sống cạh những con sông lớn, như sông Đà, sông Bưởi, sông Bôi... Món lòng cá thì họ lấy từ nguồn cá Lăng đó.

Cách thức chế biến lòng cá Lăng của người Mường không quá cầu kỳ, nhưng đòi hỏi phải có đủ gia vị mới làm nên món chấm lòng cá hấp dẫn. Lòng cá Lăng làm sạch, cắt nhỏ, nấu với mẻ. Khi nấu lòng cá thì món gia vị đặc trưng nhất để làm cho lòng cá ngon là lá xương xông. Người Mường ít dùng rau thì là, rau răm. Mẻ đánh kỹ, sau đó cho lòng cá vào đun ít nước cho sền sệt. Món rau đồ ấy chan với nước lòng cá, người Mường có thể ăn no được.

-Những người sành ăn lên vùng Mường rất thích ăn món này. Rau đồ vốn thanh đạm. Nhiều loại rau, nên người ăn cảm được tất cả hương vị đắng, chát, ngọt, thanh, đậm mà trong rau đồ đều có. Tất cả các vị đó quyện vào vị chua đậm của mẻ, béo của lòng cá Lăng . Cái chát cái chua kia đánh đi vị tanh của lòng cá cho nên ăn rất ngon. Kể cả những người lần đầu tiên ăn cũng rất thích món này.